« Brigalhs » de Miquèl Pedussaud

Poësia versificada e pròsa poetica de Miquèl Pedussaud

   De Miquèl Pedussaud, sabèm pas que çò que pòrta la quatrena de cobèrta. Nasquèt a Tolosa en 1947. Al moment de la retirada se metèt a cultivar la lenga que foguèt la de sa familha doas generacions enlà. Comencèt per la trabalhar amb la seccion nautgaronesa de l’Institut d’Estudis Occitans, puèi contunhèt de mercés l’ensenhament a distància amb l’universitat Pau Valèri, de Montpelhièr. Supausi qu’es aquí que rescontrèt son amic, lo valent militant occitanista Domenge Caucat.

   Lo recuèlh de tèxtes poetics comença per una plan polida evocacion de la retrobada entre l’autor e la lenga occitana. Segon aquel instantanèu poetic, la retrobada se seriá facha dins lo mètro tolosan « Estacion venenta : Sant Çubran Republica ». Condreitament, aqueste primièr tèxte es en francés, vist que lo descobreire de la lenga es sensat la saber pas encara. Los tèxtes que forman lo recuèlh pòdon emplenar una pagina o far pas que cinc mots. En poësia, mai qu’endacòm mai, aquò’s pas lo nombre que fa la potencia, la quantitat que fa la qualitat. Es puslèu aicí una question de causida e d’encadenament.

   Aquestes « brigalhs » recampan forças causas, que, o cal ben dire, son d’inegala qualitat. O almens, per o dire autrament, que me pertòcan mai o mens pregondament. Emai s’aquò’s subjectiu, tròbi la carga poetica d’unas pèças plan bassa. D’unes tèxtes son quitament pas poetics. Son just d’aforismes lançats atal sul papièr, los unes aprèp los autres. Se d’unas d’aquestas dichas pareisson èsser una pensada filosofica, d’autras me semblan plan moralistas e la morala se marida rarament, s’endeven rarament, amb la poësia. Quitament, a d’unes moments, me soi demandat perqué tal tèxte o tal autre èra estat escrich. Quin èra lor interés ? Son tèxte vuèges e, coma tals, pòdon pas carrejar cap d’emocion. Urosament aquestes son pauc nombroses dins lo recuèlh de Miquèl Pedussaud, mas podiái pas ne parlar pas. Lo fach es qu’aquel recuèlh se seriá ameritat una causida mai menimosa dels tèxtes a publicar.

   D’ont mai que se i tròba tanben de jòcs de mot. Aquestes, pièger que los aforismes, venon gastar lo tot. Francament, m’auriá agradat de trobar pas de jòcs de mot dins aquesta publicacion. Los jòcs de mot, çò me sembla, an lor plaça dins un obratge de pròsa al mitan d’un capítol, mas prepausar un jòc de mot entre dos tèxtes potencialament poetics, me sembla una eretgia.

   Per la màger part, los tèxtes de pròsa de Miquèl Pedussaud son tròp descriptius per daissar al legeire l’espaci de la reflexion e de l’agradiva suspresa. Per aver d’emocions cal aver de qué poder interpretar segon son biais. Quand lo tèxte es tròp regde, pas pro plegadís, sèm dins lo carcan, mai que dins la libertat.

   Rai ! lo trabalh de Miquèl Pedussaud pòrta tanben pròva d’una grand sensibilitat. Dins son recuèlh se tròba qualques palhetas. Coma aquesta qu’es titolada « Lo portaire » :

Un factor fòl

rabala ont vòl.

Un factor falord

pòrta de letras d’amor.

Un gos pèc

li fa un mossèc.

Una agaça coquineta

pintra sa berreta.

Ont vas portaire ?

D’amor ma letra

es tombada per tèrra.

Pecaire de portaire !

   Per dire un mot sus l’edicion, es pas qu’un detalh mas çò que suspren tanlèu dobrir lo libre, aquò’s son engimbradura. Ai degut legir qualques milierats d’obratges dins ma vida, mas pensi qu’es lo primièr còp que rescontri la taula en debuta de volume. Cossí pas ? D’un punt de vista practic se pòt tanplan utilizar la taula s’aquesta es a la fin o a la debuta del libre. Aquò cambia estrictament pas res a sa foncion. Fin finala es pas qu’una question estetica. Sèm talament acostumats a la trobar dins una plaça plan definida que tanlèu qu’es mudada dins un autre endrech, ne sèm desvariats un bocin. Benlèu que, del còp, se tracha mai d’una question de rotina e d’acostumança que d’estetisme.

   Per contra avèm una plan polida e colorada cobèrta. Se tracha d’una òbra picturala que devèm a Viviana Geminiano.

Pèire Rabasse

« Brigalhs » de Miquèl Pedussaud. Edicions de l’Institut d’Estudis Occitans - seccion Lengadòc.

Despaus legal : julhet de 2018. 102 paginas.