Alan Roch, animator de l’Ostal Sirventés, un militant cultural e un militant politic

   D’Arcaishon al Borg Sant Dalmatz e de Vielha fins a Vichèi quin es l’occitanista que poiriá pas aver, almens un còp dins sa vida, crosat Alan Roch ? Se lo militant carcassonés a pas lo don d’ubiqüitat (almens de nòstra coneissença), pasmens se bolèga talament, e desempuèi tant d’annadas, que seriá ben lo diable se tot çò que compta la planeta d’occitanistas l’aguèsse pas rescontrat a un moment o a un autre. Se definís coma multi-activista, emai es vertat. Anam pas reprene aicí totas sas competéncias e activitats, mas insistirai ieu sul fach qu’es a l’encòp un militant cultural e un militant politic.

   D’efièch, de tot temps Alan Roch comprenguèt que l’afirmacion e la liberacion d’una nacion podiá pas èsser unicament un afar cultural. D’ont mai que lo poder cultural, coma tota activitat umana dins la ciutat, depend del poder politic. Tot es politic ! Es una evidéncia sus tota la planeta e mai particularament per las nacions colonizadas.Tot es politic, mas malurosament una brava part dels occitanistas, per inintelligéncia, per interés personal o per coardiá, refusan aquela realitat. D’aquel punt de vista los que son embarrats dins aquel esquèma de pensada, son pas a vertadièrament parlar d’occitanistas, mas son puslèu de felibres per los quals caliá daissar la politica dins las mans dels tricoloristas.

   Adoncas, teni a rendre omenatge a Alan Roch, per son accion que de longa altèrna entre cultural e politic. D’alhors es pas complicat, lo libre que n’es question d’uèi « En pagina tres » tracta a l’encòp d’eveniments culturals e d’eveniments politics. Es urós, e se caliá pas esperar a quicòm mai venent del valent e clarvesent animator de l’Ostal Sirventés. L’ostal famós de la resisténcia occitana pausat a l’ombra de la ciutat de Carcassona.

   Çò agradiu per entamenar aquel recuèlh d’articles, aquò’s lo mot amistós de La Sauze. Aquel portisson es de letras manescrichas d’una polida caligrafia, çò que basta pas -vo’n dobtatz- a la presentacion de l’obratge. Fasiá temps qu’aviái pas agut de novèlas de La Sauze e ieu n’èri malcorat que soi un dels fans del cantaire. Espèri que cantaire es demorat e que benlèu -qual sap ?- un jorn nos ofrirà qualques cançons novèlas. Mas rai ! Siem aquí per parlar d’Alan Roch. Aquela introduccion informala de La Sauze al libre es mannada e comola d’emocion. Es un omenatge sincèr qu’a pas res a véser amb las introduccions dels notables subvencionaris que trapam tròp sovent en abans-tast dels libres occitans. D’alhors, e per ne tornar a çò escalcit pus naut a prepaus de las imbricacions entre cultural e politic, los notables afranchimandits escrivon quand ne vira de prefacis als libres occitans, pas que per remembrar, a los qu’o aurián doblidat, que son eles que tenon l’avenidor de nòstra identitat dins lors mans.

   Aqueste recuèlh d’una seleccion de las cronicas d’Alan Roch que pareisson cada setmana dins « La semaine du Minervois » es un pauc la seguida de « 2800 signes », primièr recuèlh que pareguèt a las meteissas edicions en 2015. Aqueste volume compòrta 88 cronicas. Coma tota seleccion, aquesta es pauc o pro arbitrària. Cossí l’autor faguèt sa causida ? O sabèm pas exactament e quitament, a i plan pensar, ten pauc d’importància. Çò que podèm constatar es que foguèt retengut un pauc de tot. Aquò va de l’actualitat del moment e, condreitament, aqueles articles sus l’actualitat son los mai nombroses. Mas s’i parla tanben de las bèstias ; de catarisme ; d’istòria, pro sovent ; de cinèma ; de cosina, doblidessem pas que l’autor es un famós gastronòm ; d’ecologia, en aquestes tempses de rescalfament climatic ; d’economia, quand ne vira, mas ne vira pas sovent ; de lenga, plan solide ; de geografia, fisica e politica ; de literatura, que se pòt pas parlar de cultura occitana sens sa literatura sempre plan viva ; de politica, que se pòt pas pensar la vida sens politica ; mas subretot se pòt pas escriure sus « La setmana del Menerbés » sens dire quicòm del... vin. Ne cal ben un pauc per acompanhar lo cassolet !

   Çò que marca mai a la lectura d’aquestas cronicas, aquò’s lo ton de libertat emplegat dins aqueles escriches. Alan Roch es pas òme a s’autocensurar e lo cap-dedactor del jornal sembla li aver balhat definitivament carta blanca. Dire de blanc çò blanc, sembla èsser la devisa de l’autor e aquò desempuèi que li foguèron dobèrtas las colonas de « La setmana del Menerbés »... En pagina tres, plan solide.

   Lo ton emplegat per l’Alan Roch es tras que personal. Quand las circonstàncias o demandan, pòt èsser grèu, mas es rar. Lo mai sovent aquestas cronicas son escrichas sul registre de l’umor e tanplan de la farcejada. L’ironia es pas jamai plan luènh tanpauc. Aicí-lai ges de rancura o de marridesa, totjorn l’esperit passa en dessús las passions mortifèras.

   Alan Roch es un edonista. De longa, entre mostacha e barba, serva sa riseta que ne ditz long sus son biais d’enfaciar las causas e las gents. Sos « Papieròts menerbeses » semblan un exutòri per el. Aquò’s l’espaci dins lo qual se pòt daissar anar a exprimir çò que qualques còps es plan mal aisit s’escalcir oralament (emai se d’un autre latz Alan Roch es un requist contaire). Dins aquestes articles l’autor se daissa anar a sa propension per la vertat, la justícia e la fraternitat.

   Aquela fraternitat qu’Alan Roch rescontra cada jorn dins l’occitanisme e tanben dins lo rugbi de XIII qu’es sa segonda familha. I a pas òme pus urós quand capita a far fusionar rugbi de XIII e cultura occitana. Causas que se conjugan sovent e subretot cada còp qu’Alan Roch se fa comentator de partidas de XIII per Ràdio Lenga d’Òc. Totes los que son pas abonats a « La semaine du Minervois » an pas de desencusa de crompar pas e de legir pas aqueste recuèlh.

                                                                                                                     Pèire Rabasse.

« En pagina tres » d’Alan Roch.

Edicions de l’Institut d’Estudis Occitans - seccion de Lengadòc.

Despaus legal : segond trimèstre de 2017. 142 paginas.